Zarówno w pierwszych wspólnotach chrześcijańskich, jak i później w całym Kościele utrwalił się obraz Piotra jako apostoła, który mimo swej ludzkiej ułomności został wyraźnie postawiony przez Chrystusa na pierwszym miejscu wśród Dwunastu oraz powołany do spełniania osobnej funkcji w Kościele.
Pierwszeństwo wśród Dwunastu
Taka wola Chrystusa została wyrażona w kilku zasadniczych aktach:
1. zmiana imienia – tuż po wyznaniu Piotra „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego” Jezus wypowiada słowa: Błogosławiony jesteś, Szymonie, synu Jony. Albowiem nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie (Mt 16,17-19) [aramejskie kefas i greckie petros to męskie wersje słów oznaczających skałę].
Zmiana imienia w Biblii oznacza zazwyczaj nadanie danej osobie pewnej funkcji w dziele objawienia i zbawienia, np. Abram – Abraham, Jakub – Izrael. Nowe imię oznacza, że Apostoł należy do budowli wznoszonej przez Chrystusa, jest fundamentem jedności Kościoła, bastionem przeciwko „bramom piekieł”. Metafora kluczy natomiast w tekstach starożytnych wyraża odpowiedzialność za bezpieczeństwo wchodzących do budowli. Piotr ma „klucze królestwa niebieskiego”.
2. wezwanie do umacniania wspólnot – Jezus w trakcie Ostatniej Wieczerzy mówi do Piotra: Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę; ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci (Łk 22, 31-32). Ta scena zakłada, że dzięki modlitwie Jezusa wiara Szymona nie ustała. „Bracia” to zgodnie z językiem Dziejów Apostolskich członkowie pierwotnych Kościołów.
Tekst ten posłużył Soborowi Watykańskiemu I za podstawę uzasadnienia nieomylności Papieskiej.
3. szczególne objawienie wielkanocne – chodzi o scenę trzykrotnego pytania Piotra przez Jezusa, czy Go kocha (J 21, 15-19). W świetle przekazu Janowego Piotr musi pamiętać, że idzie nie do swojej własności, lecz do baranków i owiec Jezusa. Jezus także mówi Piotrowi, w jaki sposób ten ostatni zginie.
Piotr w Kościele Apostolskim
Wyraźne pierwszeństwo św. Piotra w Kościele apostolskim było kontynuacją jego roli przy Jezusie. Piotr jest główną postacią pierwszej części (1-12) Dziejów Apostolskich: wymieniony jest na czele popaschalnej listy Jedenastu (1, 13), wzywa do uzupełnienia grona apostolskiego, daje wskazania dotyczące cech następcy Judasza (1, 15-26), jest kaznodzieją wśród Żydów, misjonarzem wśród pogan, rzecznikiem Kościoła wobec sanhedrynu, reguluje sprawy ekonomiczne i otwiera Sobór Jerozolimski.
Stolica Apostolska w Rzymie
U źródeł idei, że następcą Piotra jest każdorazowy biskup Rzymu, nie stoi splot wydarzeń społeczno-politycznych, lecz: 1. męczeństwo św. Piotra w Rzymie; 2. tradycja grobu Piotrowego na Watykanie; 3. symbolika zjednoczenia w Rzymie, w grobach św. Piotra i św. Pawła, dwu pierwotnych biegunów misyjnych i organizacyjnych chrześcijaństwa; 4. świadomość osiągnięcia przez Kościół wymiaru powszechnego w momencie rozpoczęcia ewangelizacji pogańskiego Rzymu; 5. wytrwałość Kościoła rzymskiego w obliczu prześladowań; 6. odwoływanie się przez pierwotny Kościół do zdania Rzymu w czasie polemik z odłączającymi się braćmi.
W tej perspektywie papież jest biskupem Rzymu, który ze względu na szczególną właściwość swojej stolicy – sukcesję posłannictwa Piotrowego – posiada jedyną w swoim rodzaju misję i odpowiedzialność pasterską za jedność wszystkich Kościołów lokalnych, pełniąc z woli Chrystusa posługę stróża komunii Kościołów i urząd głowy Kolegium Biskupów.
(na podst.: P. Jagodziński, Prymat Piotrowy, www.bopos.pl)